Sen głęboki ma ogromne znaczenie z punktu widzenia poprawnego funkcjonowania organizmu ludzkiego, a szczególnie układu odpornościowego. Sen wpływa również na samopoczucie oraz efektywność w ciągu dnia. Jakie są fazy snu i ile powinien trwać głęboki sen?
Z tego artykułu dowiesz się:
- jakie są fazy snu,
- ile powinien trwać głęboki sen,
- jakie mogą być przyczyny braku głębokiego snu,
- jakie mogą być konsekwencje braku głębokiego snu.
Fazy snu
Badacze od lat starają się dokładnie poznać ludzki sen, jego funkcje i fazy. Sen jest niezwykle skomplikowanym zjawiskiem, ponieważ składa się na niego kilka faz. Pierwszym etapem jest proces zasypiania, a dokładniej moment, gdy organizm przygotowuje się do snu. To właśnie wtedy do mózgu dociera coraz mniej bodźców i powoli zapada on w sen. W drugiej fazie, sen jest bardzo płytki, dlatego czasami można nagle z niego się obudzić, na przykład przez wzdrygnięcia. Dopiero w trzeciej fazie obniża się temperatura ciała i spada ciśnienie krwi, a organizm zaczyna przygotowywać się do snu głębokiego. To właśnie w tej fazie najgorzej jest się obudzić, ponieważ może pojawić się ból głowy i nagłe uczucie zmęczenia. Czwarta faza nazywana jest snem głębokim i to właśnie z niej trudno jest się obudzić. Następnie pojawiają się faza REM, w której sen znowu jest płytki. Zwykle cały cykl NREM (czyli fazy od 1 do 4) trwają od 80 do 100 minut, a faza REM trwa około 15 minut. Liczba cykli wynosi zwykle około pięciu w czasie całej nocy.
Ile powinno być głębokiego snu?
W tym miejscu warto zastanowić się nad tym, ile powinien trwać głęboki sen. Zgodnie z badaniami faza trwa od 40 do 60 minut i powtarza się kilka razy w nocy. Odpowiadając więc na pytanie o to, ile snu głębokiego potrzebuje człowiek, można uznać, że jest to od 200 do 300 minut w nocy, a więc od 3 do 6 godzin. Można jednak uznać, że im dłuższy jest sen głęboki, tym lepiej, ponieważ to właśnie w czasie tej fazy organizm odpoczywa i regeneruje się. W tym miejscu warto zapytać również o to, ile powinien trwać sen głęboki u ludzi w różnym wieku. Okazuje się, że czas snu głębokiego zmniejsza się o około 2% na każdą dekadę życia aż do 60 roku życia. Można więc uznać, że sen głęboki powinien być dłuższy u osoby w wieku 20 lat niż tej w wieku 70 lat, jednak sporo zależy również od stanu zdrowia, zaburzeń snu i indywidualnych predyspozycji. A ile powinien trwać sen głęboki u osoby chorej, czy też przeziębionej? Zwykle w takiej sytuacji organizm potrzebuje więcej snu głębokiego.
Brak głębokiego snu - przyczyny
Samodzielnie bardzo trudno stwierdzić, że wystąpił brak fazy snu głębokiego, ponieważ potrzebne są do tego specjalne badania z elektrodami, wykonywane zwykle w trakcie różnych analiz specjalistycznych i badań naukowców. Można jednak uznać, że istnieje możliwość, że u danej osoby nastąpi brak snu głębokiego. Przyczyny zwykle związane są z chorobami ogólnoustrojowymi, zaburzeniami snu oraz nadmiernym stresem. Ogólnie stwierdza się również, że problemy ze snem w dużym stopniu dotyczą osób z depresją i mogą być jednym z objawów tego schorzenia. Dodatkowo na zbyt krótką fazę snu głębokiego wpływają używki takie jak alkohol, ponieważ spłycają one sen. Ważne jest również unikanie kofeiny i napojów energetycznych na kilka godzin przed położeniem się spać.
Brak fazy snu głębokiego - konsekwencje
Zamiast mówić o tym, że wystąpił brak fazy snu głębokiego, można raczej stwierdzić, że faza ta trwała za krótko w niektórych przypadkach. Jakie są konsekwencje takiego zdarzenia? Przede wszystkim spada koncentracja uwagi, opóźniony refleks, a także spadek energii w codziennym życiu. Oczywiście, jeśli zdarza się to raz na jakiś czas, to nie jest to groźne, jednak chroniczny brak wystarczająco długiej fazy snu głębokiego może prowadzić do różnego rodzaju chorób. W jaki sposób zadbać o to, aby sen był mocny? Jednym z ważnych rozwiązań jest wdrożenie zasad higieny snu, a więc zadbanie o to, aby nie korzystać z takich urządzeń jak smartfon, laptop i telewizor przed snem. Dodatkowo warto być aktywnym fizycznie w ciągu dnia, wietrzyć sypialnię, a ostatni posiłek jeść na dwie lub trzy godziny przed położeniem się do łóżka. Ważne jest także stworzenie takich warunków do wypoczynku, aby były one zgodne z indywidualnymi potrzebami. W sypialni nie może być za zimno, ani za ciepło, dobrze zadbać o całkowite zaciemnienie oraz ciszę. Można także zdecydować się na medytację lub techniki relaksacyjne.
W przypadku krótkotrwałych problemów z bezsennością dobrym rozwiązaniem mogą być tabletki nasenne bez recepty takie jak Noctis Noc, zawierające doksylaminę. Substancja ta, odkryta już w 1948 roku, działa nasennie i uspokajająco, a dodatkowo nie powoduje objawów uzależnienia. Lek ten można zażywać bezpiecznie przez około 7 dni, natomiast w sytuacji, gdy symptomy bezsenności powtarzają się i trwają dłużej, najlepiej skonsultować się z lekarzem. Współcześnie leczenie zaburzeń snu opiera się na połączeniu farmakoterapii z psychoterapią. Takie rozwiązanie przynosi wiele korzyści dla pacjenta, ponieważ pomaga nie tylko w leczeniu objawów, ale również przyczyn bezsenności.
Miewasz problemy ze snem?
Nieprzespana noc, a przed Tobą kolejny aktywny dzień?
Chociaż większość ludzi uważa, że bezsenność ich nie dotyczy to statystyki pokazują, że nawet 50% dorosłych Polaków ma problemy ze snem. Noctis Noc to lek na sen dostępny bez recepty, który skraca czas zasypiania i pozwala nawet na 8 godzin nieprzerwanego snu.
Sprawdź więcej porad
Odpowiednia ilość snu, czyli ile powinno się spać?
Na pewno zastanawiasz się czasami nad tym, ile powinno się spać i jaki jest optymalny czas snu. Okazuje się, że badania naukowe jasno wskazują na to, że przeciętnie najlepiej spać od 7
Co to jest doksylamina?
Doksylamina to substancja wprowadzona na rynek w 1948 roku, znana jako środek uspokajający, nasenny i przeciwhistaminowy. W Polsce substancja ta jest najczęściej proponowana osobom, które zmagają się z bezsennością, a więc na przykład problemami z zasypianiem
Bezsenność – przyczyny, objawy i leczenie
Dane statystyczne wykazują, że od 20 do 30% ogółu populacji cierpi na bezsenność. Jednocześnie wśród osób chorych na depresję jednym z najczęściej występujących objawów są właśnie zaburzenia snu, dotykające 80% osób zmagających